تاریخچه فرش دستباف
با توجه به تاریخچه کهنی که در تولید فرش و قالی دستباف ایرانی وجود دارد در حال حاضر میتوان گفت محصول بافته شده به دست هنرمندان ایرانی جزو بهترین و زیباترین نوع فرش در دنیا است که این امر از نظر کارشناسان بینالمللی فرش تایید شده است. اما با وجود آنکه در سال ۱۳۲۸ شمسی اولین فرشهای گرهدار به عنوان پوشش اسب و یا در چادر صحرانشینان مورد استفاده قرار گرفته است و سپس در تولید این محصول پیشرفتهای زیادی حاصل شده پژوهشگران اعتقاد دارند که آغاز شکوفایی هنر فرشبافی در ایران به قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی بر میگردد.
در سالهای گذشته با پیشرفت تکنولوژی در بسیاری از زمینهها از جمله زمینه تولید فرش ، شاهد تغییر و تحولات بسیار عظیمی در تولید این محصول بودیم ؛ به طوری که در ابتدای تولید فرش به دست هنرمندان ایرانی ، نقشهای بسیار ساده و طرح فرشهای آسانی روی این محصولات نساجی پیاده میشد اما با گذشت زمان تحول شگرفی در تولید این محصول به وجود آمد و این امر موجب تنوع بینظیر در بازار فرش دستباف شد.
قالی اردبیل یک جفت قالی ایرانی نفیس با شهرت جهانی است که در دوران پادشاهی شاه تهماسب صفوی برای آرامگاه جدش بافته شدهبود. اکنون یکی از آنها در مالکیت موزه ویکتوریا و آلبرت لندن و دیگری در موزه هنر شهرستان لسآنجلس نگهداری میشود.
این قالی از نظر طرح و بافت یکی از نفیسترین و مشهورترین قالیهای جهان است که در فهرست ۵۰ اثر شاهکار هنری برگزیده جهان قرار گرفتهاست. کارشناسان آثار هنری، این فرش را با نقش و نگارههای زیبای آن، یک اثر هنری انتزاعی منحصربهفرد میدانند که از نظر سطح هنری با نقاشیهای انتزاعی قرن حاضر برابری میکند. هسته مرکزی گروه قالیهای ترنجدان است.
قالی اردبیل یک سند تاریخی نیز محسوب میشود زیرا دارای تاریخ و امضا است و در سال ۹۱۸ خورشیدی معادل ۹۴۶ ه.ق در سیزدهمین سال پادشاهی شاه تهماسب بافته شدهاست. تار و پود آن ابریشمی است و گرههای فارسی دارد. در هر اینچ مربع آن حدود ۱۷×۱۹ گره وجود دارد. برخلاف دیگر قالیهای مشهور آن زمان، این قالی طرحی آرام دارد و نگارههای جانوران و انسان بر آن نقش نشدهاست زیرا برای استفاده در مکانی مقدس بافته شده بود.